نقش سلول های پشتیبان

بافت عصبی

بافت عصبی یکی از اصلی ترین بافت ها در میان مهره‌داران می‌باشد . بافت عصبی شامل دستگاه عصبی مرکزی (مغز، نخاع) و دستگاه عصبی محیطی (اعصاب بدن ) می‌باشد . بافت عصبی از اکتودرم در دوران جنینی منشا می گیرد.مهم ترین خاصیت بافت عصبی تحریک پذیری،هدایت و انتقال جریان عصبی می باشد که در دو بخش قابل بررسی است :

• سیستم عصبی مرکزی ( CNS )که شامل مغز و نخاع است.
• سیستم عصبی محیطی ( PNS )که شامل اعصاب محیطی و گانگلیون هاست.

 

اعصاب از سلولهای ویژه‌ای به نام نورون تشکیل شده‌اند. نورون واحد ساختمانی و عملکردی دستگاه عصبی است. همینطور از سلول های پشتیبان به نام گلیال و یا نوروگلی تشکیل شده است. سلول‌های شوان و اولیگودندروسیت‌ها وظیفه ساخت میلین را در بافت عصبی انسان بر عهده دارند.

 

 

سلول های گلیال یا پشتیبان

سیستم عصبی مرکزی شامل نورون ها و سلول های گلیال است. نورون ها در حدود نیمی از حجم سیستم عصبی مرکزی(CNS) و سلول های گلیال مابقی حجم سیستم عصبی مرکزی را تشکیل می دهند. سلول های گلیال ٬ محافظت و حمایت از نورون ها را بر عهده دارند. بنابراین آنها به عنوان سلول های پشتیبان(supporting cells) سیستم عصبی شناخته می شوند. چهار عملکرد اصلی سلول های گلیال بدین شرح است:

۱- احاطه کردن نورون ها و نگهداری آنها در محل

۲- تدارک مواد غذایی و اکسیژن برای نورون ها

۳- مجزا کردن یک نورون از دیگر نورون ها

۴- حذف لاشه ی نورون های مرده(پاکسازی)

سه نوع از سلول های پشتیبان سیستم عصبی مرکزی شامل آستروسیت ها ٬ الیگودندروسیت ها و میکروگلیاها هستند. سلول های پشتیبان سیستم عصبی محیطی(PNS) به عنوان سلول های شوان شناخته می شوند. سلول های میکروگلیا بخشی از سیستم ایمنی هستند و از اعمال و فعالیت های مشخصه ی این سیستم تبعیت می کنند. آستروسیت ها در انتقال عصبی و متابولیسم عصبی شرکت می کنند. الیگودندروسیت ها در تولید میلین دخالت دارند. در سیستم عصبی محیطی ٬ میلین توسط سلول های شوان تولید می شود و این سلول ها از نظر عملکرد شبیه الیگودندروسیت های سیستم عصبی مرکزی هستند.